Tá Gearóid Ó Cairealláin (67) ar lár.
Fuair an ceannródaí Gaeilge bás tráthnóna inniu san Oispidéal Ríoga in iarthar Bhéal Feirste, a cheantar dúchais.
Tá ar bhain sé amach don Ghaeilge mar ghníomhaí, mar scríobhneoir, mar fhíseach agus mar cheannaire pobail gan sárú.
I MBUN A NIRT: Gearóid Ó Cairealláin taobh amuigh den Chultúrlann
I measc na rudaí a raibh lámh aige ina mbunú bhí:
- An Nuachtán Laethúil Gaeilge Lá - an chéad nuachtán Gaeilge ariamh i stair na tíre - a bunaíodh i 1984. I bhfad roimhe sin, thug sé an nuachtán Preas an Phobail ar an saol.
- Raidió Fáilte a bhfuil ceannáras breá anois aige ag bun na bhFál. Thaisteal sé go Baile Átha Cliath a thógáil raidió bradach a bhí ag bailiú dusta leis an seirbhís a thionscnú i mBéal Feirste cois cuain. Ar feadh na mblianta bhíodh Clár Elvis aige ar an stáisiún ceanna.
- Coláiste Feirste - an ghaelcholáiste is mó in Éirinn a bhfuil anois 1,200 dálta ann.
- Aisling Ghéar - an chéad chompántas amharclainne proifisiúnta Gaeilge sa Tuaisceart. Chomh maith le saothair na ndrámadóirí móra — Beckett, Po, Pinter — a aistriú go Gaeilge, ghlac sé páirt san iomad dráma agus stiúraigh sé neart acu.
- Cultúrlann MacAdam-Ó Fiaich, an lárionad Gaeilge i gcroí-lár iarthar Bhéal Feirste a ghin aisling na Ceathrún Gaeltachta.
AISLING GHEAL: Bhain sé Gradam na hAislinge i 2010
Chreid sé i bpobal na Gaeilge agus i gcearta don Ghaeilge - agus d'íoc sé praghas as a dhílseacht don teanga - glasáileadh suas i bPríosún Bhéal Feirste é nuair nach raibh sé sásta fíneáil bóthair a bhí i mBéarla amháin a íoc.
I mí Iúil 2006 bhuail stróc é a d'fhág é gan lúth na gcos ach níor ísligh sin a spiorad - gan mórán moille bhí sé ag cur na Wheelchair Monologues ar an stáitse. Phós sé a bhean Brid bliain níos moille.
Buille mór don phobal Gaeilge a imeacht ach mhair sé fada go leor leis an athbheochan teanga, ar chuir sé dlús leis, ina steille bheatha. Ar ndóigh, tá a mhac Naoise (an tríú páiste a bhí aige lena chéad bhean Aoife, nach maireann) mar ambasadóir idirnáisiúnta don athbheochan céanna anois mar fear-tosaigh Kneecap.
Déanann Grúpa Meán Bhéal Feirste comhbhrón lena bhean Bríd, lena chlann Mac Ainle, Cairbre agus Naoise, lena máthair agus lena chlann uile. Leaba i measc na naomh go raibh aige.
ÓGÁNACH: I gCumann Chluain Ard lena chomrádaí Liam Mac Giolla Mheana
